INTERVIEW
Dieter Coppens
‘Elke boom telt!’
1 Waarom heb je het dit keer over bomen, Dieter?
Dieter Coppens: ‘Bomen zijn fantastisch. We staan er veel te weinig bij stil maar een boom heeft massa’s functies die allemaal positief zijn voor ons milieu en dus ook voor ons. Een boom geeft zuurstof, neemt CO2 op, houdt water bij en zorgt ervoor dat dat water beter kan doordringen in de bodem. Bomen zorgen met hun bladerdek voor schaduw én voor verkoeling door de verdamping van water via hun bladeren. Ze bieden een thuis aan heel wat dieren en geven de biodiversiteit een enorme boost. Ze spelen dus een cruciale rol – als mood booster, troostgever, fijnstofvanger, heerlijk schaduwplekje en zeker ook als buffer tegen de klimaatverandering. De moderne technologie is indrukwekkend, maar wat één boom allemaal kan... Dat is pas waanzinnig! Eigenlijk is het simpel: zonder bomen geen leven.’
‘De moderne technologie is indrukwekkend, maar wat één boom allemaal kan... Dat is pas waanzinnig!’
2 Kan de overheid dat zelf niet regelen?
Dieter: ‘De Europese Unie heeft beloofd om tegen 2030 voor 3 biljoen extra bomen te zorgen. Helaas is Vlaanderen de slechtste leerling van de klas als het op bebossing aankomt. Overal in Europa neemt bebossing toe, alleen in Vlaanderen gaan we erop achteruit. We moeten dringend véél meer CO2 uit de lucht halen en om die doelstelling te halen. Als de gewone mensen in de straat ook mee op de kar springen, maken zij juist het verschil!
Voor mij is dit zeker geen wij-zij-verhaal, zoals David tegen Goliath, maar een én-én-verhaal. We moeten met z’n allen dringend actie ondernemen. Alleen samen kunnen we de klimaatverandering een halt toeroepen. Uiteraard zal het niet volstaan om meer bomen te planten. Afstappen van fossiele brandstoffen, onze economie meer circulair maken... Alles wat we vandaag nog doen om de natuur te herstellen en het fragiele ecosysteem te beschermen, zal ons véél minder kosten dan de maatregelen die we zullen moeten treffen als we dat niét doen. Dit is een kantelpunt in de geschiedenis, maar als we nu handelen, zijn we er hopelijk nog nét op tijd bij.’
3 Eén boom per persoon? Dat maakt toch geen verschil?
Dieter: ‘Het mogen er natuurlijk altijd meer zijn!’ (Lacht.) ‘Maar vergis je niet: die éne boom die jij plant, maakt wel degelijk een groot verschil. Eén boom vormt misschien ‘maar’ een radertje in het kolossale, ingenieuze systeem van de natuur, toch is hij van cruciaal belang. Elke schakel telt mee. Als jouw buur ook een boom plant, en de buur daarnaast doet hetzelfde, dan creëren jullie samen heel wat extra natuurlijke stapstenen – en die zijn superbelangrijk. Laten we van lintbebouwing dus snel overschakelen naar lintbebossing! Door al die eilandjes van natuur aan elkaar te koppelen, maken we samen heel wat natuurlijke bruggen. Alleen zo gaat de biodiversiteit pas écht floreren.’
4 Kosten bomen niet heel veel geld?
Dieter: ‘Goh... Veel hangt af van de soort en de grootte van de bomen. Voor de prijs van een degelijk paar schoenen kan je al een minibosje planten! Laat je budget het niet meteen toe om bomen te planten, dan bestaan er altijd nog creatieve oplossingen. Vraag een boom als cadeau voor je verjaardag, of geef er één aan je (klein)kind. Wie weet wordt dat zelfs een bijzondere traditie: samen een boom uitkiezen, planten, koesteren en zien groeien... Op een bankje in de tuin, onder de schaduw van de boom nadenken over de persoon waar je de boom mee of voor plantte – een onvergetelijk geschenk voor de volgende generatie. Dus waarom ook geen communie- of lentefeestboom, pensioenbos (red. Facebook) of jubileumeik? Voor een geboorte vind ik persoonlijk dat er geen liefdevoller, symbolischer cadeau bestaat dan nog méér nieuw leven aan te planten. En wat dacht je van een boom als huwelijksgeschenk? Da’s pas origineel. Zelfs wanneer je afscheid moet nemen van een geliefde, kan een boom planten erg waardevol en troostend zijn.’
‘Samen een boom uitkiezen, planten, koesteren en zien groeien... Een onvergetelijk geschenk voor de volgende generatie.’
‘Geef eens een boom cadeau – een onvergetelijk geschenk voor de volgende generatie.’
5 Mijn tuin is niet zo groot... Wat kan ik doen?
Dieter: ‘Veel meer dan je denkt! Zelfs op één vierkante meter kan je al een boompje planten. Is je tuin eerder beperkt in oppervlakte, dan zijn er nog altijd de inheemse heesters. Kleiner en compacter, maar nog steeds een fijne schuilplaats en waardevolle voedselbron voor vogels en andere diertjes. En heb je er al eens over nagedacht om een boompje te schenken? Zo plant je er ook één. Al is het dan niet in je eigen tuin – elke boom telt! Of organiseer een bomenplantdag met je buren. Zo maak je samen een wereld van verschil.’
‘Wie een boompje schenkt, plant er ook één. Al is het dan niet in je eigen tuin – elke boom telt!’
Geïnspireerd? In dit handige overzicht van Bos+ lees je meteen hoe je aan de slag kan gaan als je ergens in Vlaanderen een bos cadeau wilt doen
6 Eigenlijk is mijn tuin al groen genoeg. Waarom zou ik bomen planten?
Dieter: ‘Het blijft een groot misverstand, want een groene tuin is niet per se een natuurlijke tuin... Het idee is dat we onze tuinen natuurlijker inrichten, en daar spelen bomen een cruciale rol. Want zij lokken meer broodnodige insecten, en zo wordt je tuin vanzelf biodiverser en creëer je een véél interessantere plek voor allerlei dieren – ook de mens! Het is immers bewezen dat de natuur, en dus ook bomen, een weldadig effect hebben op ons gemoed. Je hebt het vast zelf al ervaren: een boom straalt rust uit. Je kan uitrusten tegen zijn robuuste stam, relaxen in zijn schaduw, genieten van de vogels, eekhoorns en insecten die erop afkomen en van zijn kleurenpracht in de herfst. Mensen die uitkijken op groen, genezen sneller als ze ziek zijn en kunnen ook geconcentreerder werken of studeren. Dat is geen wollige praat maar wel degelijk gestoeld op wetenschappelijk onderzoek! Bovendien levert hij gratis extra zuurstof, neemt hij CO2 op én zorgt hij voor een gezonde bodem. Eigenlijk heeft een boom niets dan voordelen.’
7 Oké, je hebt ons overtuigd! Maar ik heb nog nooit een boom geplant... Hoe begin ik daar aan?
Dieter: ‘Gewoon... Beginnen! Ik giet het even in een simpel stappenplan.
- In dit filmpje link leggen we klaar en duidelijk uit waar je op moet letten als je een boom wilt aanplanten.
- Check in de kader op de website hoe jouw stad of gemeente jou ondersteunen kan
- Ontdek in de bomenbrochure van Velt welke boom het best past bij jouw type tuin.
- Keuze gemaakt? Stroop je mouwen op en ga aan de slag!
- Last but not least: vul de bomenteller van jouw stad of gemeente in hier op onze website, registreer er je nieuwe aanplant en maak kans op een prachtige vogelnestkast.
8 Wanneer is de beste tijd om een boom in huis, eh, tuin te halen?
Dieter: ‘Een boom planten kan vanaf oktober tot en met maart. Ga je voor een haag? Daarvoor is de winter hét moment bij uitstek. Maak een plantgat dat zeker groot genoeg is voor de langste wortels. Heeft de boom een kluit? Graaf dan een plantput die dubbel zo groot is als de kluit. Bij het planten moet de overgang tussen stam en wortels net zichtbaar zijn boven de grond. Vul tot slot aan met de losse grond, waar je eventueel wat goede compost of bladgrond door mengt. In dit filmpje wordt het overzichtelijk uitgelegd. Oh ja, en de steunpalen zijn geen must, maar wel een fijne extra.’
9 En dan... Klaar is kees?
Dieter: ‘Zo simpel is het inderdaad! Nu is het alleen nog een kwestie van geduld... Véél geduld. En water geven tijdens de eerste jaren, zeker bij droog en heet weer. Dat doe je beter met tientallen liters water per keer, in plaats van elke dag een beetje. Wacht ook niet tot de boom er al uitgedroogd uitziet, maar begin er goed op tijd mee. Een waterzak om in het droge seizoen rond de boom te ritsen is een goedkope en tijdsbesparende oplossing. Is de boom goed op dreef, dan kan je beginnen afbouwen.’
10 Moet ik mijn nieuw aangeplante boom ergens registreren?
Dieter: ‘Dat moét niet, maar vinden we wel heel fijn. Alleen zo weten we precies hoeveel groener jij jouw stad of gemeente helpt maken. Vul dus snel de bomenteller van jouw gemeente of stad in op www.boomjetuin.be en registreer er jouw nieuwe aanplant. Mail ons of post foto’s van jouw plantactie, tag @ByeByeGazon en gebruik #BOOMjetuin. Zo zorgen we met z’n allen voor een echte bomenboost en wie weet win je wel één van mijn vogelnestkasten!’
‘Door de bomenteller in te vullen, weten we precies hoeveel groener jij jouw stad of gemeente helpt maken én maak je kans op één van mijn vogelnestkasten!’
‘Deel jouw plantactie met #BOOMjetuin – zo zorgen we samen voor een echte bomenboost!’
Hoe ga je nu best zelf aan de slag ?
PIMP JE GAZON! ELKE METER TELT
Samen met jou willen we een zo groot mogelijke oppervlakte laten verruigen. Wil je meehelpen? Dan kan je dit doen:
- Kies een mooi stukje tuin (voor, achter of naast je huis).
- Maai dat stukje slechts twee keer per jaar (eind juni en eind september) en voer het maaisel af.
- Vul je aantal vierkante meters verruigde tuin in op www.byebyegazon.be/voorkempen.
- Proficiat! Je hebt bijgedragen aan de biodiversiteit in jouw gemeente!
FLEUR JE BERM OP
Behalve je tuin kan je ook je berm deels laten verruigen! Deze is openbaar terrein en je gemeente staat in voor het tweejaarlijkse onderhoud. Het staat je vrij om jouw stuk berm een fleurige natuurboost te geven.
- Maai bijvoorbeeld één strook naast de rijbaan en laat de rest van het gras groeien: het zal niet lang duren voor de eerste wilde bloemen komen piepen.
- Een stapje verder? Zaai jouw stukje berm in met biologische inheemse bloemmengels en stop in het najaar biologische bloembollen in de grond !
Voor het juiste bloemenzaad kan je terecht in de webshop en biologische bloembollen bestel je makkelijk bij Velt.nu.
Om te voorkomen dat je berm gemaaid wordt, voorzien we speciale bordjes. Vraag hier je 2 bermbordjes aan en kan je ze ophalen bij je gemeentehuis.
WIN-WIN-WIN Door mee te doen aan de campagne maak je bovendien kans op een heerlijke pot honing van een imker uit je buurt en een insectenhotel!
